Dünyada yaşlı nüfus gün geçtikçe artmaktadır. Yaşlı nüfusun en yoğun olarak görüldüğü bölgelerden birisi Avrupa Bölgesi olup bu konuda bazı gerçekler aşağıda sunulmuştur:
- Dünyadaki en yüksek “ortalama” doğuşta beklenen yaşam süresi Avrupa bölgesindedir. Bu değer bölgede erkekler için 72 yaşın üzerinde ve kadınlar için de 80 yaş civarındadır.
- Bölgede eşitsizlikler bulunmaktadır. Örneğin, Moldova Cumhuriyeti’nde 69,1 olan doğuşta beklenen yaşam süresi İsveç’te 81,8 yıldır.
- Eşitsizliklerden yaşlı nüfus etkilenmektedir.
- Bölgede kadınlar erkeklere göre daha uzun yaşamaktadırlar. Ancak kadınlar ve erkekler arasındaki fark gün geçtikçe kapanmaktadır. İzlanda’da fark 3 yıl iken Rusya Federasyonu’nda 12 yıldır.
- Bölgede yaşlı nüfus bağımlılık oranları (65 yaş ve üzeri nüfusun 20-64 yaş nüfusa oranı) son 20 yılda artmıştır. Önümüzdeki 20 yılda bu artışın daha hızlı olacağı beklenmektedir.
- Bölgede risk faktörleri açısından kronik (süregen) hastalıklarla mücadele politikaları en önemli politikalardır. Risk faktörleri açısından mücadele gerektiren hastalıklar arasında iskemik kalp hastalıkları, serebro-vasküler hastalıklar ve akciğer kanseri ön sıralardadır.
- 45-55 yaş grubuna göre 75 yaş ve üzerinde özürlülük 3-4 kez daha fazla görülmektedir. İşitme kaybı, osteoartrit ve demans bu yaş grubunda en sık görülen özürlülük nedenleri arasındadır. Sağlık bakım hizmetleri konusundaki müdahaleler bu başlıkları öncelemelidir.
- Sağlıklı yaşlanma için tanımlanan eylem ve çalışmalar öncelikli yaklaşım olarak benimsenmelidir.
- Bölgede “informal” yaşlı bakımı çoğunlukla aile bireyleri tarafından verilmektedir. Bu hizmeti sunanların çoğunluğu kadınlardır. Yaşlı bakımı konusunda profesyonel bir yaklaşım önemlidir.
- Avrupa Bölgesi’nde yaklaşık 1500 şehir “Sağlıklı Şehirler” hareketine katılmıştır. Bu hareket kapsamında “yaşlı dostu sağlık hizmeti” uygulamalarını da bulunmaktadır.
Yukarıda belirtilen başlıklar yaşlı nüfusu artma eğiliminde olan ülkeler için plan-politika geliştirirken yararlanılabilecek konulardır. Ancak şüphesiz, her ülkenin sistematik yaklaşımı kendine özgün olmalıdır.
Yazar : Dr. Dilek Aslan
Kaynak: http://www.turkgeriatri.org/halksagligi?id=4
http://www.euro.who.int/en/health-topics/Life-stages/healthy-ageing/data-and-statistics/10-facts-on-healthy-ageing-in-europe